"ΕΨΙΛΟΝ" όπως "ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ"

Δημοσιεύμα του ΕΨΙΛΟΝ της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας 23/1/2011. Ευχαριστώ την κα Μώρου που ξεχώρισε τον Φρανσουά μου και έγραψε τόσο ωραία λόγια...

A book is the only place in which you can examine a fragile thought without breaking it, or explore an explosive idea without fear it will go off in your face.  It is one of the few havens remaining where a man's mind can get both provocation and privacy.  ~Edward P. Morgan
Κάθε φορά που μπαίνω στο μετρό ή το τρένο, παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου. Στέκομαι συνήθως σ' εκείνους που έχουν ένα βιβλίο στο χέρι και διαβάζουν. Πάντα, εκείνη τη στιγμή μου έρχονται στο μυαλό οι άνθρωποι που δηλώνουν ότι δε διαβάζουν ποτέ (οι εφημερίδες εξαιρούνται). Κι απορώ. Πώς γίνεται ένας άνθρωπος να μη διαβάζει ποτέ; Ούτε ένα βιβλίο το χρόνο; Τίποτα; Πώς ανατροφοδοτούν τη σκέψη και τη φαντασία τους; Πώς αντέχουν να φυλλομετρούν μόνο την πεζή καθημερινότητά μας; Και μη μου πείτε πως τίθεται θέμα οικονομικό! Ένα βιβλίο κοστίζει όσο οι εφημερίδες ή τα τσιγάρα μιας εβδομάδας- άσε που είναι ένα αγαθό που διαρκεί πολύ περισσότερο - και στο διάβασμα και στην μετέπειτα "κεφαλαιοποίησή" του. Ούτε θέμα χρόνου τίθεται - ο πρωινός καφές, η βραδινή ξεκούραση, η βαρετή κι επαναλαμβανόμενη διαδρομή με τα μέσα μεταφοράς μπορούν να μεταμορφωθούν σε συναρπαστικές στιγμές παρέα με ένα βιβλίο. Ούτε θέμα επιλογής υπάρχει: πληθώρα βιβλίων, ελλήνων ή ξένων συγγραφέων, άπειρες θεματολογίες, διαφορετικές γραφές υπάρχουν εκεί έξω... Γιατί λοιπόν; Συγχωρώ την άγνοια, την έλλειψη "εκπαίδευσης" στο διάβασμα από νωρίς - αν και κανείς απο μας δε γεννήθηκε με ένα βιβλίο στην κούνια, ενώ ελάχιστοι προερχόμαστε από σπίτια συγγραφέων ή βιβλιοκριτικών. Αυτό που με θυμώνει σχεδόν είναι οι αφορισμοί τύπου "βαριέμαι" ή "το θεωρώ χάσιμο χρόνου, χρημάτων" - και το καταπληκτικότερο "προτιμώ να ζω στον αληθινό κόσμο" κτλ.

Σε απάντηση όλων αυτών, αφιερώνω το motto του Indiebound, μιας αμερικάνικης ένωσης μέλη της οποίας είναι οι ανεξάρτητοι βιβλιοπώλες της επικράτειας, στο ερώτημα γιατί να κάνουμε δώρα βιβλία - με την ελπίδα ότι οι άλλοι θα τα διαβάσουν: Why a book? Because a scented candle never changed anyone's life.

ΥΓ: Πρόσφατα, σε μια από τις φορές που χρησιμοποίησα το τρένο για Αθήνα, κάθισε απέναντί μου ένας άντρας, μετανάστης πρέπει να ήταν (χτύπησε το κινητό του και μίλησε σε μια άγνωστη για μένα γλώσσα), και μάλλον εργάτης αν κρίνω από τα ταλαιπωρημένα ρούχα και χέρια του. Φαινόταν κατάκοπος και μόλις βολεύτηκε στην άδεια θέση, έβγαλε από το λερωμένο μπουφάν του ένα βιβλίο - γραμμένο στα ελληνικά και κάπως ταλαιπωρημένο κι αυτό. Μέχρι να κατέβει στη στάση που ήθελε, δεν ξεκόλλησε τα μάτια από το βιβλίο. Η κυρία δίπλα του κρατούσε διακριτικά απόσταση ασφαλείας μήπως και την ακουμπήσει...